SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR
Sirküler Tarihi: 30.06.2021
Sirküler No : 2021/19
STOPAJ GELİR VE KURUMLAR VERGİLERİNDE MATRAH ARTIRIMI UYGULAMASI
Bilindiği üzere vergi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar, Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrası ile Kurumlar Vergisi Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasında sayılmış bulunmaktadır. Bunlar; kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu kuruluşları, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerdir.
7326 sayılı Yapılandırma Kanununun 5. maddesinin ikinci fıkrasında;
a) Hizmet erbabına ödenen ücretlerden,
b) Serbest meslek ödemelerinden,
c) Yıllara sari inşaat ve onarım işlerine ait hakediş ödemelerinden,
d) Kira ödemelerinden,
e) Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden,
f) Esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemelerden
gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanların, 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılları ile ilgili olarak vergi artırımında bulunabilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda artırımda bulunacak olanların gelir veya kurumlar vergisi tevkifatına ilişkin muhtasar beyannamelerini vermiş oldukları vergi dairelerine, 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dahil) kadar müracaat etmek suretiyle artırım hükümlerinden yararlanabilmeleri mümkün bulunmaktadır.
1. Ücret Ödemelerinde Matrah Artırımı Uygulaması:
Hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bu sorumlulukları ile ilgili olarak vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamaları için 7326 sayılı Kanunda belirtilen esaslara göre vergi artırımı yapmaları gerekmektedir.
Hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan sorumluların; her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar beyannamelerinde beyan edilen ücret ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden;
2016 yılı için....................................................................... %6,
2017 yılı için....................................................................... %5,
2018 yılı için....................................................................... %4,
2019 yılı için....................................................................... %3,
2020 yılı için....................................................................... %2
oranlarından az olmamak üzere hesaplanan gelir vergisinin 7326 sayılı Kanunun 5. maddesinde belirtilen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, bu sorumlular nezdinde; vergi artırımı yapılan yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak ücret ödemeleri yönünden gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
2. Serbest Meslek Ödemelerinde Matrah Artırımı Uygulaması:
Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan sorumluların; her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar beyannamelerinde beyan edilen serbest meslek ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden;
2016 yılı için....................................................................... %6,
2017 yılı için....................................................................... %5,
2018 yılı için....................................................................... %4,
2019 yılı için....................................................................... %3,
2020 yılı için....................................................................... %2
oranlarından az olmamak üzere hesaplanan gelir vergisinin 7326 sayılı Kanunun 5. maddesinde belirtilen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, bu sorumlular nezdinde; vergi artırımı yapılan yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak serbest meslek erbabına yapılan ödemeler yönünden gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
Vergi artırımında bulunulmak istenilen yılın vergilendirme dönemlerinde hiç muhtasar beyanname verilmemiş olması veya muhtasar beyanname verilmekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde, ilgili yıllar için bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri için belirlenmiş asgari gelir vergisi matrahı tutarının % 50’si esas alınarak belirlenen gelir (stopaj) vergisi matrahı üzerinden % 15 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle, 7326 sayılı Kanunun artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.
3. Kira Ödemelerinde Matrah Artırımı Uygulaması:
Yaptıkları kira ödemeleri üzerinden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan sorumluların; her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar beyannamelerinde beyan edilen kira ödemelerinin gayrisafi tutarlarının yıllık toplamı üzerinden;
2016 yılı için....................................................................... %6,
2017 yılı için....................................................................... %5,
2018 yılı için....................................................................... %4,
2019 yılı için....................................................................... %3,
2020 yılı için....................................................................... %2
oranlarından az olmamak üzere hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinin 7326 sayılı Kanunun 5. maddesinde belirtilen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, bu sorumlular nezdinde; vergi artırımı yapılan yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak kira ödemelerine ilişkin gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
Vergi artırımında bulunulmak istenilen yılın vergilendirme dönemlerinde hiç muhtasar beyanname verilmemiş olması veya muhtasar beyanname verilmekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde, ilgili yıllar için beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan mükellefler için belirlenmiş asgari gelir vergisi matrah tutarı esas alınarak belirlenen gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi matrahı üzerinden %15 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle 7326 sayılı Kanunun artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.
Bu şekilde hesaplanan vergi tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
|
Yıl
|
Asgari Matrah Tutarı
(TL)
(1)
|
Vergi
Oranı (%)
(2)
|
Hesaplanan Vergi
(TL) (1x2)
(3)
|
|
2016
|
9.400
|
15
|
1.410
|
|
2017
|
9.960
|
15
|
1.494
|
|
2018
|
10.580
|
15
|
1.587
|
|
2019
|
11.240
|
15
|
1.686
|
|
2020
|
12.740
|
15
|
1.911
|
4. Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşlerine İlişkin Hakedişlerde Matrah Artırımı Uygulaması:
Yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hak ediş ödemelerinden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların; ilgili yıl içinde verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) muhtasar beyannamelerinde yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden %1 oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
Vergi artırımında bulunulan yıl içinde hiç beyanname verilmemiş olması veya muhtasar beyanname vermekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde, ilgili yıllar için bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş asgari gelir vergisi matrah tutarı esas alınarak belirlenen gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi matrahı üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle 7326 sayılı Kanunun vergi artırımı hükümlerinden yararlanılabilecektir.
Bu şekilde hesaplanan asgari vergi tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
|
Yıl
|
Bilanço Esasına Göre Defter Tutanlar İçin Belirlenen Asgari Tutar (TL)
(1)
|
Vergi
Oranı (%)
(2)
|
Hesaplanan Vergi (TL)
(1x2)
(3)
|
|
2016
|
47.000
|
3
|
1.410
|
|
2017
|
49.800
|
3
|
1.494
|
|
2018
|
52.900
|
3
|
1.587
|
|
2019
|
56.200
|
3
|
1.686
|
|
2020
|
63.700
|
3
|
1.911
|
Örnek:
Kurumlar vergisi mükellefi (B) A.Ş., 2017 yılında ihale etmiş olduğu yıllara sari inşaat ve onarma işleri nedeniyle yapmış olduğu hakediş ödemeleri üzerinden tevkif etmiş olduğu vergilere ilişkin olarak artırımda bulunmak istemektedir.
Söz konusu yılda muhtelif dönemlerde vermiş olduğu 5 adet muhtasar beyannamesinde toplam 1.800.000 TL hakediş ödemesi (brüt) beyan etmiş bulunmaktadır.
Bu durumda, anılan mükellefin 2017 yılı içinde yapmış olduğu hakediş ödemelerine ilişkin vergi artırımı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Mükellefin, 2017 yılı için (1.800.000 x %1=) 18.000 TL tevkifat tutarını 31.08.2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) idareye başvurarak, 7326 sayılı Kanunun 5. maddesinde belirtilen süre ve şekilde ödenmesi durumunda, bu yıla ait söz konusu yıllara sari inşaat ve onarma işlerine ilişkin hakediş ödemeleri yönünden gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Söz konusu vergi peşin ödenebileceği gibi altı eşit taksit halinde de ödenebilecektir.
5. Çiftçilerden Satın Alınan Zirai Mahsuller ve Hizmetler İçin Yapılan Ödemelerde Matrah Artırımı Uygulaması:
Çiftçilerden satın aldıkları zirai mahsuller ve hizmetler için yaptıkları ödemelerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların; ilgili yıl içinde verdikleri (ihtirazi kayıtla verilenler dahil) muhtasar beyannamelerinde yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden ilgili yıllarda geçerli olan tevkifat oranının %25’i oranında hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle vergi artırımından yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
Buna göre vergi artırımına ilişkin oranlar aşağıda gösterilmiştir:
|
Yıl
|
GVK Madde 94/11-a-i bendine göre yapılan ödemeler için
|
GVK Madde 94/11-a-ii bendine göre yapılan ödemeler için
|
GVK Madde 94/11-b-i bendine göre yapılan ödemeler için
|
GVK Madde 94/11-b-ii bendine göre yapılan ödemeler için
|
GVK Madde 94/11-c-i bendine göre yapılan ödemeler için
|
GVK Madde 94/11-c-ii bendine göre yapılan ödemeler için
|
|
2016
|
%0,25
|
%0,50
|
%0,50
|
%1
|
%0,50
|
%1
|
|
2017
|
%0,25
|
%0,50
|
%0,50
|
%1
|
%0,50
|
%1
|
|
2018
|
%0,25
|
%0,50
|
%0,50
|
%1
|
%0,50
|
%1
|
|
2019
|
%0,25
|
%0,50
|
%0,50
|
%1
|
%0,50
|
%1
|
|
2020
|
%0,25
|
%0,50
|
%0,50
|
%1
|
%0,50
|
%1
|
Vergi artırımında bulunulan yıl içinde hiç beyanname verilmemiş olması veya muhtasar beyanname vermekle birlikte artırılması istenilen ödeme türünün beyannamede bulunmaması halinde, ilgili yıllar için bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenmiş asgari gelir vergisi matrah tutarı esas alınarak belirlenen gelir (stopaj) vergisi matrahı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi ödenmek suretiyle 7326 sayılı Kanunun vergi artırımı hükümlerinden yararlanılabilecektir.
Bu şekilde hesaplanan asgari vergi tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:
